Wat houdt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in?

Vanaf 1 januari 2024 is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in gegaan. Met deze wet verhuist de technische toetsing aan het vigerende Bouwbesluit en het bouwtoezicht van de gemeente naar erkende Kwaliteitsborgers. Dit betekent dat het bouwproces daarmee ook is wijzigt. Hoog tijd om wat meer te weten te komen over deze wet.

Om bouwers zich aan de geldende kwaliteitseisen te laten houden is in mei 2019 akkoord gegaan met de komst van de Wet Kwalitetsborging voor het bouwen (Wkb). Deze wet heeft ten doel dat:

• De (borging) bouwkwaliteit verbetert
• De positie van de opdrachtgever wordt versterkt
• Kwaliteitsverbetering gestimuleerd en faalkosten gereduceerd worden

Dit alles moet leiden tot minder gebreken tijdens de bouw, denk daarbij aan constructiefouten, onvoldoende isolatie of brandonveilige situaties. Om dit te bewerkstelligen wil het kabinet dat bouwbedrijven de kwaliteit van hun werk beter (laten) controleren. Onafhankelijke kwaliteitscontroleurs controleren vervolgens of alles voldoet aan de gestelde technische eisen.

Een handig overzicht van de huidige situatie versus de Wkb situatie vindt u in ons Factsheet:

De controle gedurende het hele bouwproces wordt belegd bij zogenaamde Kwaliteitsborgers. Dit zijn erkende/gecertificeerde kwaliteitscontroleurs die erop toezien of het bouwwerk voldoet aan de gestelde eisen. Doordat TÜV NORD een BRL 5019 certificering heeft, is TÜV zo’n Kwaliteitsborger. Een Kwaliteitsborger toetst allereerst het bouwplan (ontwerp) aan het vigerende Bouwbesluit (bouwbesluit 2020) en komt vervolgens op diverse momenten tijdens het bouwproces inspecteren. Daarnaast zal de Kwaliteitsborger tussendoor documenten opvragen om te controleren of bouwdelen voldoen aan de wettelijke eisen. De bouwer heeft hierin een belangrijke rol om tijdig alle relevante bewijsstukken aan te leveren.

Kwaliteitsborging komt er uiteindelijk op neer dat er een dossier ontstaat gedurende het bouwproces.. In dit dossier staan alle beoordeelde fasen van het bouwproject (toetsing- en toezichtfase), waarmee aangetoond kan worden dat er voldaan wordt aan alle (kwaliteits)eisen van het Bouwbesluit. Het dossier bestaat uit getoetste ontwerptekeningen, berekeningen, (product)informatie, foto’s etc. en het wordt gedurende het hele bouwproces aangevuld. Een Kwaliteitsborger komt namelijk op diverse momenten tijdens het proces inspecteren, maar zal ook tussendoor documenten opvragen om aan te tonen dat bouwdelen voldoen aan de wettelijke eisen. Voor oplevering moet het dossier gereed zijn en moet as built een gerechtvaardigd vertrouwen zijn dat het gebouw voldoet aan de eisen van het vigerende Bouwbesluit. 

Op basis van het oordeel van de kwaliteitsborger dient er een gerechtvaardigd vertrouwen te zijn dat het opgeleverde bouwwerk voldoet aan het Bouwbesluit (artikel 7aa uit de Woningwet). Dit alles resulteert in de vereiste Verklaring. De vergunninghouder dient deze in te dienen bij het bevoegd gezag alvorens het bouwwerk in gebruik te kunnen nemen.

Naast dat het per 1 januari 2024 verplicht is om aantoonbaar te voldoen aan het Bouwbesluit, is het dus vooruitlopend hierop verstandig om inzichtelijk te maken welke procedurestappen er nodig zijn om te komen tot een dossier bevoegd gezag met een Verklaring die noodzakelijk is om een gebouw uiteindelijk in gebruik te mogen nemen. Dit is immers van essentieel belang voor u als opdrachtgever of ontwikkelaar.

In de Wkb staat namelijk dat de aannemer verantwoordelijk is voor de gevolgen van alle gebreken in de bouw die hij zelf heeft veroorzaakt. Oftewel de positie van de opdrachtgever wordt met deze wet versterkt. Als er gebreken zijn, dan kan de klant de aannemer dwingen om de fouten te repareren. Ook als de klant deze fouten pas later ontdekt. Met een inzichtelijk dossier en de bijbehorende controles, worden dit soort zaken eerder inzichtelijk gemaakt en voorkomen.

Binnen de Wet kwaliteitsborging voor de bouw is de vergunninghouder verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging. Opdrachtgevers zijn partijen als ontwikkelaars, corporaties en partijen uit de aannemerij. Zij zullen een onafhankelijke Kwaliteitsborger in moeten schakelen om het bouwontwerp te laten toetsen en controles uit te voeren, zodat daarmee aantoonbaar is dat het bouwwerk voldoet aan de geldende regels. 

• Wat verandert er met de Wkb voor mij?
• Hoe bereid ik me voor?
• In een verkennend gesprek met een specialist van TÜV krijgt u antwoord op al uw vragen omtrent de Wkb.